Verrassend veel antwoorden op vragen over papegaaiduikers

Jules heeft ook voor jou allemaal leuke weetjes en feiten over papegaaiduikers op een rijtje gezet. Leuk en handig voor een spreekbeurt of natuurles in de klas. En vooral een leuke verrassing voor je klasgenoten. Daar heb je vast veel succes mee. Alvast veel voorpret!

Vraag 1. Wat is een papegaaiduiker?

Een papegaaiduiker is een zeevogel die behoort tot de Alkenfamilie (Alcidae). Papegaaiduikers zijn in Nederland nog niet zo bekend, omdat ze maar zelden aan onze kust te zien zijn. Papegaaiduikers leven elders. Het grootste deel van het jaar verblijven ze op zee en broeden ze in kolonies bovenaan kliffen van rotskusten. Papegaaiduikers hebben een grappige kop met een opvallende grote snavel die in het broedseizoen feller gekleurd is dan buiten het broedseizoen. De vleugels van de vogels zijn aangepast om er goed mee te kunnen zwemmen en zijn vrij kort. Als de vogels vliegen, is dit meestal vrij laag boven het water. Ze hebben een vrij hoge vleugelslag - tot 400 slagen per minuut.

Vraag 2. Hoeveel soorten papegaaiduikers leven op aarde?

Er zijn 3 soorten: de Atlantische papegaaiduiker, de Gehoornde papegaaiduiker en de kuifpapegaaiduiker

De Atlantische papegaaiduiker woont op en aan de kusten van de Noord-Atlantische Oceaan - van de Canadese kust tot Nova Zembla. Het dier is de kleinste van de papegaaiduikers en is gemakkelijk te onderscheiden van de vergelijkbare Gehoornde papegaaiduiker door de ijzer-blauwe driehoek aan de basis van zijn snavel. Puff en Papagaaiduiker en Mamagaaiduiker (zie de boeken) zijn Atlantische papegaaiduikers! Bij alle volgende vragen zal de Atlantische papegaaiduiker centraal staan en 'papegaaiduiker' worden genoemd.

De Gehoornde papegaaiduiker heeft een opvallende oogversiering en een krachtige snavel die geel is en aan het uiteinde rood. Deze papegaaiduikersoort vind je ten noordwesten van Alaska en ten zuiden langs de kust naar de Alaska-British Columbia grens.

De Kuifpapegaaiduiker is de grootste papegaaiduiker. De vogel heeft goudkleurige kuifjes en een gouden streep op de snavel tijdens het paarseizoen. De Kuifpapegaaiduiker leeft in het noordelijke deel van de Grote Oceaan - van het Arctisch gebied tot aan Californië.

Vraag 3. Hoeveel papegaaiduikers zijn er?

Schattingen variëren van 3 tot 4 miljoen paren Atlantische papegaaiduikers. Alleen al op en rond IJsland broeden … miljoen papegaaiduikers.

Vraag 4. Waar leven en broeden papegaaiduikers?

Atlantische Papegaaiduikers leven en broeden uitsluitend in en om de Noord-Atlantische Oceaan. In Noord-Amerika nestelen ze van Labrador tot aan de Noordoostelijke Verenigde Staten. In Europa vind je papegaaiduikers aan de westkust van Noorwegen, op de Faeröer, op ‘Les Sept Iles’ (de zeven eilanden) voor de kust van Bretagne in Frankrijk en verder in IJsland, Groenland en Noord-Rusland. De meeste papegaaiduikers ter wereld zijn te vinden in IJsland.

Alleen in het voorjaar en de zomer komen de papegaaiduikers aan land om te broeden. De rest van het jaar zitten ze op zee. Papegaaiduikers zijn in principe trouw aan elkaar, trouw aan hun kolonie en zelfs trouw aan hun eigen nestplaatsje in die kolonie. Alleen stellen die niet succesvol zijn bij het broeden, gaan uit elkaar.

Vraag 5. Hoe komen papegaaiduikers aan hun naam?

Wetenschappers gaven de papegaaiduiker ooit de wetenschappelijke naam Fratercula arctica, wat 'klein broertje van het noorden' betekent. 'Kleine broer' kan ook worden uitgelegd als 'kleine monnik', als toespeling op het zwarte en witte verenkleed van de papegaaiduiker. De vogel heeft ook lokale namen, bijvoorbeeld 'clown van de oceaan' (vanwege de ogen die net gesminkt lijken) en 'zeepapegaai' (vanwege de papegaaiachtige snavel).

Vraag 6. Hoe groot en zwaar zijn papegaaiduikers?

Papegaaiduikers zijn meestal 30 cm lang. Een volwassen vogel weegt ongeveer 500 gram, vergelijkbaar met bijvoorbeeld een ... ahum... blikje frisdrank.

Vraag 7. Wat eten papegaaiduikers?

Volwassen papegaaiduikers eten meestal kleine vissen: zandspiering, haring, heek en lodde. In de winter eten ze ook schaaldieren, maar hun favoriete voedsel is en blijft vis. De jonge papegaaiduiker wordt gevoed door beide ouders.

Vraag 8. Hoeveel vis kan een papegaaiduiker tegelijkertijd in de bek houden?

De papegaaiduiker is een specialist in visjes vangen. Met zijn raspende tong en snavel met kleine weerhaakjes kan hij onder water zonder problemen de gevangen vissen bij zich houden, terwijl het zijn snavel opent bij het vangen van een nieuwe vis. De gemiddelde vangst is ongeveer 10 vissen per duik in zee. Maar het record staat... zo gaan de geruchten... op maar liefst 62 vissen in één keer!

Vraag 9. Hoe lang kan een papegaaiduiker onder water blijven?

Een papegaaiduiker kan een minuut onder water blijven, maar de meeste duiken duren zo'n 10 tot 30 seconden. Onder water zwemt de vogel met zijn vleugels, terwijl het dier zijn poten als roer gebruikt. Een papegaaiduiker kan zwemmen met een snelheid van meer dan 20 km per uur.

Vraag 10. Hoe snel kan een papegaaiduiker vliegen?

Een papegaaiduiker kan vliegen met een snelheid van bijna 90 km per uur. Om deze snelheid te bereiken slaat de vogel tot 400 maal per minuut met zijn vleugels.

Vraag 11. Hoe kun je een mannetjespapegaaiduiker en een vrouwtjespapegaaiduiker uit elkaar halen?

Mannetjes zijn meestal iets groter dan vrouwtjes. Dit kun je alleen ontdekken wanneer een papegaaiduikerpaar naast elkaar op de klif staat. Bijvoorbeeld Mama en Papa Gaaiduiker, de vader en moeder van Puff.

Vraag 12. Hoe nestelen papegaaiduikers?

Papegaaiduikers graven nestholen bovenaan zeekliffen. Dit doen zij met hun snavel en poten. In het hol broeden ze hun ei uit. Zij geven de voorkeur aan holen in de aarde of tussen de rotsen op steile kliffen, zodat roofdieren ze niet gemakkelijk kunnen bereiken. Ze graven op dezelfde manier als een hond graaft. De holen zijn ongeveer net zo lang als de armlengte van een volwassen mens.

Het broedseizoen begint voor de meeste papegaaiduikers in de eerste helft van mei. Gewoonlijk zijn ze ongeveer vijf jaar als ze voor het eerst zelf een nestgang gaan graven of een gang van een konijn of Noordse stormvogel in gebruik nemen. Ook gebruiken ze wel eens natuurlijke spleten. Het eigenlijke nest wordt bekleed met wat gras en veren. Het ene witte ei wordt door beide ouders ongeveer 40 tot 43 dagen bebroed. Vervolgens komen bijna alle eieren in de kolonie tegelijkertijd uit. Het jong wordt door beide ouders op het nest gevoerd. Dit levert de karakteristieke leuke beelden op van de papegaaiduiker met meerdere visjes overdwars in de snavel. Na zo'n 40 dagen laten de ouders hun jong alleen achter. Voor hen zit het broedseizoen erop: ze broeden maar één keer per jaar. Het jong gaat een kleine week later als het donker wordt alleen de zee op. Net als Puff!

Vraag 13. Hoeveel eieren legt een papegaaiduiker?

Papegaaiduikers leggen 1 ei per jaar. Meestal gebruiken hetzelfde mannetje en vrouwtje het nesthol van de voorgaande jaren. Omdat papegaaiduikers in kolonies broeden en er maar een bepaalde hoeveelheid vis in zee is, is het voor de papegaaiduiker en voor andere zeevogels gunstiger om maar een jong van vis te hoeven voorzien. Zou ieder paar meerdere jongen hebben, dan is de vis al gauw op.

Vraag 14. Hoe lang leven papegaaiduikers?

Papegaaiduikers leven vaak 20 jaar of meer. Als ze zo'n 5 jaar zijn, kunnen ze zelf een jong krijgen. De jonge papegaaiduiker Puff is in deel 1 ongeveer twee maanden oud en in deel 2 bijna één jaar.

Vraag 15. Waarom hebben papegaaiduikers kleurrijke snavels?

Elk jaar tussen eind februari en eind mei verandert de snavel van een papegaaiduiker van vorm en kleur. Hij wordt groter, doordat hij met een gehoornd, kleurig omhulsel wordt bedekt. Dit komt door de groei van de cellen van de snavel. Hierdoor wordt de snavel groter en bonter. De grootte en kleur van de snavel tijdens het broedseizoen van een papegaaiduiker toont naar alle waarschijnlijkheid zijn of haar leeftijd en ervaring en helpt zo andere vogels te beoordelen of ze met een bepaalde partner ´in zee willen gaan.´ (are you still with me…?)

Tussen eind juli en september valt alles weer af. In de winterperiode heeft de snavel minder kleur en is hij kleiner.

Vraag 16. Welk geluid maakt een papegaaiduiker?

Papegaaiduikers maken 'grommende' geluiden. Hoe precies? Iedereen die papegaaiduikers heeft gezien heeft net weer iets anders gehoord. Stuur me jouw reactie!

Vraag 17. Waar gaan papegaaiduikers naartoe in de winter?

Papegaaiduikers broeden in kolonies van april tot augustus en overwinteren van augustus tot het vroege voorjaar op de open oceaan ver van het land. Papegaaiduikers hebben de neiging om zich op grote schaal te verspreiden in deze tijd. Hierdoor is het moeilijk voor wetenschappers om te leren over dit aspect van hun leven. Maar neem maar van schrijver Jules aan dat Puff overwintert in de Warme Wateren. Papegaaiduikers zijn overigens prachtig aangepast aan hun maandenlange doorbrengen op zee. Ze hebben waterdichte veren en bezitten het vermogen om zout water te drinken en hun voedsel uit zee te vangen.

Vraag 18. Welke vijanden hebben papegaaiduikers?

De vijanden van een papegaaiduiker zijn: de mantelmeeuw, de grote jager en de poolvos. Deze drie vijanden van de papegaaiduiker jagen meestal op jonge of zwakke, zieke papegaaiduikers. De papegaaiduikers leven in groepen van soms wel duizend of meer en zijn dus makkelijk te vangen voor de vijanden. De mens is soms ook een vijand van de papegaaiduiker.

Vraag 19. Hoe kan ik papegaaiduikers in het echt zien?

Dat is niet eens zo moeilijk. Kijk maar eens hier. Neem op je ontdekkingstocht een verrekijker mee en natuurlijk een fototoestel! En mail schrijver Jules over je belevenissen, afgesproken?!